Hypotactic Patterns in Oral Speech – the Key Source of Communication

Hypotactic Patterns in Oral Speech – the Key Source of Communication

Authors

  • Maia Lomia
  • Ramaz Kurdadze
  • Ketevan Margiani
  • Nino Tchumburidze

DOI:

https://doi.org/10.52340/idw.2023.32

Keywords:

Hypotactic Patterns, Oral Speech, Syntax, Communication, Actualization, Word order, Intonation

Abstract

Research of the hypotactic patterns peculiar of oral speech is a topical issue, becauseit reveals language capacity in natural speech. The paper analyzes ample empirical material: Georgian dialectal texts, examples of oral speech, texts of non-literary Kartvelian languages – Megrelian, Laz and Svan. The paper also provides examples from the works of Georgian writers. The research embraces three types of hypotactic patterns:

  1. Hypotactic patternswith question words, namely: In Megrelian, there are two types of inter­rogative sentences: simple and hypotactic. The components of a hypotactic structure (in the main clause,re „is“, and, in the subordinate clause,-ni „that“) perform the function of actualization of information. It should be noted that the change inthe structure caused by the change in the information is also widespread in the Western sub-systems of the literary Georgian language.
  2. Hypotactic patterns with repetition: Lexical ana­diplosis (= repe­tition of the last word of the sentence in the be­ginning of the following sentence)enables the speaker underline the information and express it emotionally. Stylis­tically used lexical repetition forms a kind of hypotactic cons­truction which becomes more comprehensible based on the preceding context. Based on the empirical material, we have analyzed cases of re­pe­tition of verb, noun or both of these parts of speech. The conjunction is added to the repeated lexeme emphasized by the speaker.
  3. Hypotactic patternswith initial nominative: The initialnominative construction has a special structure. It begins with a noun in the nominative case which is separated by punctuation and intonation from the following simple or subordinate clause.

The formal markers of topicalized elements are distinguished on the level of phonetics/phonology, morphology/syntax and lexis/semantics; in particular, the paper analyzes such markers asintonation, clitic, word order, specific constructions and so on.Frequently, these data are represented in a complex way in one and the same pattern. This makes the utterance more expressive.

Downloads

Download data is not yet available.

References

ასათიანი, რ. (2009). ინტონაციის როლი წინადადების საინფორმაციო სტრუქტურის ფო¬რმირებაში. სამეცნიერო წერილების კრებული „ინფორმაციის სტრუქტურირების ძირი¬თადი მოდელები ქართველურ ენებში“, გვ. 3-13. თბილისი: გამომცემლობა „ნე¬კერი“.

აფრიდონიძე, შ. (1989). ილია ჭავჭავაძის სტილისათვის. ქართული სიტყვის კულტურის საკითხები, IX. თბი¬ლისი: გამომცემლობა „მეცნიერება“.

გიგინეიშვილი, ი. (1975). „ვეფხისტყაოსნის“ ენისა და ტექსტის კრიტიკის საკითხების შესახებ. თბილისი: გამომცემლობა „მეცნიერება“.

დანელია, კ. (1991). შესავალი, გვ. 4-11, წიგნში;: ქართული ხალხური სიტყვიერება, ტ. II, მეგრული ტექსტები (ქარ¬თული თარგმანითურთ); ტექსტი გამოსაცემად მოამზადეს, შესავალი, შენიშვნები და გამოკვლევები და¬ურთეს კ. დანელიამ და ა. ცანავამ; თბი¬ლისი: თბილისის უნივერსიტეტის გამომცემლობა.

თოფურია, ვ. (1960). რთული ქვეწყობილი წინადადების მარტივით შენაცვლებისათვის ქართულში. ქარ¬თ¬ული ენისა და ლიტერატურის სწავლების საკითხები სკოლაში, კრებული X-XI. თბილისი.

ივანიშვილი, მ. (2009). წინადადების საინფორმაციო სტრუქტურა: სიტყვათა რიგი ქარ¬თვე¬ლურ ენებში. სა¬მეც¬ნიერო წერილების კრებული „ინფორმაციის სტრუქტურირების ძირითადი მოდელები ქართველურ ენებში“, გვ. 69-81. თბილისი: გამომცემლობა „ნე¬კერი“.

კვანტალიანი, ლ. (1990). ქართული ზეპირი მეტყველების სინტაქსის საკითხები, თბი¬ლისი: გამომცემლობა „მეცნიერება“.

ლომია და სხვ.: ლომია, მ., ჭუმბურიძე, ნ., მარგიანი, ქ., ქურდაძე, რ. (2022). ლექსიკური გა¬¬მეორება ჰი¬პო¬ტაქსურ კონსტრუქციაში: ზეპირმეტყველებისა და ქართული მხატ¬ვ¬რუ¬ლი ტექს¬ტების მიხედვით.VII საერ¬თაშორისო სამეცნიერო კონფერენცია: „არქივთ¬მცო¬დ¬¬ნეობა, წყაროთ¬მცო¬დ¬ნეობა – ტენდენციები და გამო¬წვევები“. 8-10 სექტემბერი. პროგრამა და მოხსენებათა თეზისები:

https://archive.gov.ge/ge/saertashoriso-konferentsia-2022-1

ლომია, მ. (2005). ჰიპოტაქსის საკითხები მეგრულში. თბილისი: გამომცემლობა „უნი¬ვერსალი“.

Морен М. К.& Тетерникова Н. Н. (1960). Стилистика французского языка, М.

მშვიდობაძე, რ. (1990). მეტყველების გაუცნობიერებელი ფორმალური პარამეტრების ფსიქოლოგიური ფუნ¬ქ¬ციები. თბილისი.

ქურდაძე, რ. (1987). ქართული ენის ქართლური დიალექტის ლიახვი-ფრონის ხეობათა მეტყ¬ველება (ფონე¬ტიკური, მორფოლოგიური, სინტაქსური და ლექსიკური თავისე¬ბუ¬რე¬ბანი), საკან¬დიდატო დისერტაცია (ხელ¬ნაწერის უფლებით), თბილისი.

ღლონტი, ა. (1991). ხალხური პროზის ენა (I, II ნაწილი), გაზეთი „სოფლის ცხოვრება“, #43, 2.07; #48, 19.07.

ღლონტი, ა. (1975). ხალხური პროზის ენისა და სტილის საკითხები, თბილისი: თბი¬ლი¬სის უნივერსიტეტის გამომცემლობა.

ჩართოლანი, ნ. (2003). წინასიტყვაობა წიგნისა: სვანური ტექსტები და ლექსიკა (ბალს¬ზე¬მოური კილო). თბი¬ლისი.

ჩიქობავა, არნ. (2008). ჭანურის გრამატიკული ანალიზი, ტფილისი, 1936 გადაბეჭ¬დი¬ლ¬ია წიგნში: შრო¬მები, III; ტომის რედაქტორი ვ. შენგელია. თბილისი: გამომ¬ცემ¬ლობა „მერი¬დი¬ანი“.

ძიძიგური, შ. (1973). კავშირები ქართულ ენაში, თბილისი: თბილისის უნივერსიტეტის გამომცემლობა.

ჭუმბურიძე, ზ. (1962). სალიტერატურო ენა და მწერლობა. თბილისი: გამომცემლობა „საბ¬ჭო¬თა მწერლობა“.

წყაროები:

დუმბაძე, ნ. (1966). „მე, ბებია, ილიკო და ილარიონი“. თბილისი.

ექსპედიციის მასალები მოპოვებულია FR-21-352 გრანტის ფარგლებში განხორცი¬ელ¬ებული ლინგვისტური ექსპედიციების დროს.

მიქიაშვილი, ო. (1994). სოჭელი ქართველები და მათი მეტყველება (თან ერთვის სოჭელ იმერელთა, გუ¬რულთა, ლეჩხუმელთა მეტყველების ნიმუშები), თბილისი.

მოთხრობები გურიის ახლო წარსულიდან (დიალექტოლოგიური ტე¬ქსტების კრებული), (2019). შემ-დგენელი ელენე ნიკოლაიშვილი. თბი¬ლისი: თბილისის უნივერსიტეტის გა¬მო¬მ¬ცემლობა.

რუსთაველი, შ. (1974). „ვეფხისტყაოსანი“, სასკოლო გამოცემა. ტექსტი გამოსაცემად მოამზადა, შესავალი, განმარტებანი, კომენტარები დაურთო ნ. ნათაძემ; რედაქტორი: ალ. ჭინჭარაული. თბილისი: გამომ¬ცემ¬ლობა „განათლება“.

ქართული ხალხური სიტყვიერება, ტ. II (1991). მეგრული ტექსტები (ქართული თარგმა¬ნითურთ); ტექსტი გამოსაცემად მოამზადეს, შესავალი, შენიშვნები და გამოკვლევები და¬ურთეს კ. დანელიამ და ა. ცანავამ; თბი¬ლისი: თბილისის უნივერსიტეტის გამომცემლობა.

ჭეიშვილი, რ. (1982). „მუსიკა ქარში“. თბილისი.

ხალვაში, ა. (2015).„ვეფხისტყაოსანი“. ვრცელი რედაქცია და რუსული თარგმანი არჩილ ხალვაშისა. თბილისი: გამომცემლობა „ქართული წიგნი“.

ხუბუა, მ. (1937). მეგრული ტექსტები. ტფილისი.

ჯავახიშვილი, მ. (1976). „არსენა მარაბდელი“, მე-8 გამოცემა, თბილისი: გამომცემლობა „განათლება“.

შემოკლებათა განმარტებანი:

N − Noun/არსებითი სახელი

SUB − Subordinate/მაქვემდებარებელი კავშირი

FM − Fokus marker/ფოკუსის მარკერი

Downloads

Published

2023-09-28

Issue

Section

LANGUAGE AND LINGUISTICS

Similar Articles

<< < 1 2 3 4 5 > >> 

You may also start an advanced similarity search for this article.

Loading...